Thông thường, các cơ sở, hộ cá thể chế biến khô cá hoặc phơi chuối chín đều tận dụng nắng tự nhiên để phơi. Cách làm này dẫn đến không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm do ruồi nhặn, chim chóc hoặc côn trùng, bụi trong không khí bám vào trong quá trình phơi. Đặc biệt, những ngày nắng yếu, gián đoạn sẽ làm kéo dài thời gian phơi, sản phẩm dễ bị ẩm mốc và giảm chất lượng.
Để khắc phục những hạn chế này, chị Chu Thị Thu Thảo (34 tuổi), giáo viên môn vật lý Trường Trung học phổ thông Cây Dương (xã Tân Thành, huyện Tân Hiệp, tỉnh Kiên Giang) đã mày mò nghiên cứu, chế tạo thành công máy sấy nông sản tự động, sử dụng năng lượng mặt trời.
Máy gồm 2 bộ phận bộ thu nhiệt và buồng sấy. Bộ thu nhiệt gồm khung sắt, ống lấy nhiệt, tấm kiếng trong suốt; buồng sấy gồm 2 tủ sấy, khay sấy, bộ phận thu nước, đồng hồ đo nhiệt độ.
Máy hoạt động theo nguyên lý: Ánh sáng mặt trời khi xuyên qua mặt kính trong suốt của buồng thu năng lượng, gặp vật đen ở bên trong buồng thu – một dạng bẫy nhiệt sẽ khiến vật đen nóng lên, làm bức xạ ra các tia hồng ngoại. Do hiệu ứng nhà kính, các tia này có năng lượng yếu nên không xuyên được qua kính để thoát ra ngoài mà bị giam giữ trong buồng thu năng lượng.
Sự xuất hiện của các tia này làm cho không khí nóng lên, giãn nở và bay lên trên đi vào buồng sấy, xuyên qua khay lưới chứa vật cần sấy, làm bốc hơi và mang hơi ẩm thoát ra ngoài. Sự đối lưu của dòng khí khiến cho luồng không khí mới từ bên ngoài đi vào buồng thu năng lượng và tiếp tục bị hun nóng do tiếp xúc với tấm thu năng lượng.
Máy sấy sử dụng năng lượng mặt trời đã được chị Thảo sử dụng trong gia đình và cho kết quả bước đầu rất khả quan. Vừa lấy một vỉ khô cá lóc đã được sấy khô từ hệ thống sấy do chính mình lắp đặt thành công, chị Thảo nói: “Về hiệu quả, máy hoạt động tốt, luôn có sự chênh lệch nhiệt độ ở ngoài trời với nhiệt độ trong buồng sấy từ 10-28 độ C. Buồng sấy chứa 5kg khối lượng nông sản, nhiệt độ buồng sấy đạt được 65 độ C nếu nhiệt độ ngoài trời là 37 độ C. Nông sản được sấy khô 60% sau 10 giờ chiếu sáng. Máy có giá thành tương đối thấp, chỉ 800 ngàn đồng/máy, không gây độc hại và an toàn cho người sử dụng, sử dụng nguồn năng lượng sạch và thân thiện với môi trường”.
Chị Thảo cho biết sắp tới sẽ tiếp tục nghiên cứu để lắp thêm tấm pin tích điện để thiết bị sấy bằng năng lượng mặt trời này có thể vận hành được cả khi trời mưa hoặc ban đêm.
Theo Tầm Nhìn
